Chia sẻ
Bệnh zona ở người cao tuổi là một mối quan tâm y tế nghiêm trọng đối với người cao tuổi. Bệnh zona ở người cao tuổi là một tình trạng rất phổ biến được ước tính cứ 3 người thì có 1 người mắc phải, kể cả những người đã hay chưa mắc bệnh thủy đậu. Những người 60 tuổi trở lên đặc biệt dễ mắc phải bệnh cùng với những người đã ức chế hệ thống miễn dịch (HIV, Ung thư, Bạch cầu,..) đều có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Dưới đây sẽ là các thông tin quan trọng mà bạn cần biết về bệnh zona ở người cao tuổi.
Bệnh zona ở người cao tuổi và sự lây lan
Bệnh zona ở người cao tuổi là một phát ban đau đớn phát triển ở một bên mặt hoặc cơ thể do virus varicella zoster (VZV) gây ra. Khi phát ban sẽ hiện các mụn nước, thường hình thành ở các mảng trên một nửa khuôn mặt, vai hoặc bụng. Những mụn nước này thường gây ra cảm giác ngứa, sẽ đóng vảy trong 7 đến 10 ngày, và thường sẽ hết trong vòng hai đến bốn tuần. Bệnh zona ở người cao tuổi cũng có thể gây sốt, nhức đầu, ớn lạnh và khó chịu đường tiêu hóa. Trong trường hợp nghiêm trọng hơn, phát ban zona sẽ bao phủ một phần lớn hơn của cơ thể, giống như thủy đậu và thậm chí có thể ảnh hưởng đến mắt và gây mất thị lực. Mặc dù hầu hết các cá nhân chỉ phát triển bệnh zona một lần trong đời, chỉ có một số người có thể phát triển bệnh zona hai lần hoặc ba lần.
>>> Xem thêm về cách chăm sóc ho người già bị tai biến tại: https://www.sunmate.com.vn/cam-nang-song-khoe/nhung-luu-y-khi-cham-soc-nguoi-gia-bi-tai-bien
Bệnh zona ở người cao tuổi là do virus VZV gây ra, cùng một loại với bệnh thủy đậu. Sau khi mắc bệnh thủy đậu, virus không hoạt động trong các tế bào thần kinh của họ, đối với một số người virus không bao giờ tái phát, nhưng đối với những người khác virus sẽ hoạt động trở lại và khiến chúng phát triển thành bệnh zona ở người cao tuổi và thường là sau 60 tuổi. Mặc dù bệnh zona ở người cao tuổi không thể truyền từ người này sang người khác, vi rút gây bệnh có thể lây lan và có thể gây bệnh thủy đậu ở người chưa bao giờ bị thủy đậu hoặc đã được tiêm vắc-xin thủy đậu. Vi-rút chỉ có thể lây sang người khác thông qua tiếp xúc với chất lỏng trong mụn nước zona trước khi mụn nước phát triển, và sau khi mụn nước đóng vảy virus không thể lây truyền. Điều này có nghĩa là bệnh zona ít lây truyền hơn bệnh thủy đậu và khả năng gây nhiễm trùng ở một người khác là thấp, với điều kiện là mụn nước rỉ ra được che kín.
Bệnh zona ở người cao tuổi và vắc-xin
Cách duy nhất một cá nhân có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh zona ở người cao tuổi là sử dụng vắc-xin. Hiện tại có hai loại vắc-xin bệnh zona được FDA phê chuẩn là Shingrix và Zostavax. FDA khuyến nghị các cá nhân từ 50 tuổi trở lên nên dùng hai liều Shingrix, cách nhau khoảng hai đến sáu tháng, để đạt hiệu quả tối đa. Mặc dù vắc-xin có thể không ngăn ngừa bệnh zona ở người cao tuổi hoàn toàn, nhưng chúng sẽ làm giảm thời gian và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, bên cạnh đó có thể ngăn ngừa các biến chứng kéo dài phát triển.
Chăm sóc người mắc bệnh zona ở người cao tuổi tại nhà
Giảm đau và ngứa bằng việc tắm mát sạch sẽ hằng ngày để làm sạch và dịu làn da của bạn ngoài ra nếu có thể bạn nên tắm bằng bột yến mạch keo. Bôi kem dưỡng da calamine, hoặc một hỗn hợp làm từ baking soda hoặc bột ngô và nước hay chườm lạnh, nén ướt vào vùng phát ban để giảm đau và ngứa.
>>> Xem thêm vè cách chăm sóc người già bị cao huyết áp tại: https://www.sunmate.com.vn/cam-nang-song-khoe/cham-soc-nguoi-gia-bi-cao-huyet-ap-khong-qua-kho
Một số thay đổi chế độ ăn uống cũng có thể tăng cường hệ thống miễn dịch của bạn và ngăn ngừa bệnh zona ở người cao tuổi lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Thực hiện các bước để tăng cường chức năng của hệ thống miễn dịch của bạn bằng cách ăn một số loại thực phẩm và tránh những thứ khác, cụ thể:
- Một chế độ ăn kiêng dành cho bệnh zona ở người cao tuổi bao gồm các loại thực phẩm có vitamin A, B-12, C và E, và axit amin lysine. Thực phẩm thúc đẩy chữa bệnh bao gồm: quả cam vàng, lá rau xanh, thịt đỏ, trứng, thịt gà, cá đánh bắt tự nhiên, sản phẩm bơ sữa, các loại ngũ cốc, cây họ đậu, đậu, cà chua, rau bina
- Khi bạn chữa lành và đối phó với các tác động của bệnh zona ở người cao tuổi, bạn có thể thèm các loại thực phẩm thoải mái. Tuy nhiên, bạn nên tránh một số loại thực phẩm nếu bạn bị bệnh zona. Thực phẩm cần tránh bao gồm: thực phẩm và nước ép với lượng đường cao, thực phẩm giàu arginine (bao gồm sô cô la, gelatin và các loại hạt), carbohydrate tinh chế, thực phẩm giàu chất béo bão hòa,..Ăn quá nhiều những thực phẩm này có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch và có khả năng kéo dài virus. Thực phẩm có hàm lượng arginine cao thậm chí có thể khiến virus sinh sản.
Hi vọng một số thông tin chăm sóc bệnh zona ở người cao tuổi trên đây có thể giúp bạn hiểu hơn về căn bệnh này cũng như tìm cho mình một phương pháp giảm nguy cơ mắc phải bệnh zona ở người cao tuổi cho mình và người thân phù hợp hơn.